Określenie, czy gekon jest otyły, często zależy od indywidualnych cech osobnika, ale jest kilka wskazówek, które mogą pomóc w określeniu jego stanu. Właściciel powinien zwrócić uwagę zwłaszcza na:

• ogon bardzo szeroki, wypchany zapasami tłuszczu prawie po sam koniuszek,
• wydęty brzuszek, czasem z widocznymi przez skórę jasnożółtawymi plamami,
• szerokie "boczki" formujące się po obu stronach brzucha, kiedy gekon odpoczywa.

Jeśli zauważymy u gekona te trzy symptomy, możemy podejrzewać u niego otyłość. Nie zawsze musi ona sygnalizować jakieś poważne problemy zdrowotne, ale warto zadbać, by gekon odzyskał zdrowszy wygląd. Otyłe jaszczurki z reguły posiadają obniżoną płodność, są bardziej narażone na niektóre choroby i żyją krócej - a chyba każdy właściciel chciałby zapewnić swoim podopiecznym jak naj­dłuższe życie w jak nalepszym zdrowiu.

UWAGA: Czasem ciężko jest ustalić otyłość w przypadku samic. Wydęty brzuszek i szerokie "boczki" mogą być sygnałem, że samica wyprodukowała jaja, które z bie­giem czasu zostaną wchłonięte lub zniesione. Niekiedy trudno jest odróżnić na brzuszku jasne miejsca, w których zmagazynował się tłuszcz, od jasnych plam charaktery­stycznych dla jaj. Tutaj może pomóc konsultacja z weterynarzem i ewentualne wykonanie zdjęcia rentge­nowskiego.

Często winna jest niewłaściwa dieta, np. traktowanie przysmaków w rodzaju larw moli woskowych jako podstawy żywieniowej. Niektóre jaszczurki są bardziej zagrożo­ne otyłością niż inne, ponieważ są predysponowane genetycznie. Na takie osobniki należy zwrócić szczególną uwagę i lepiej zrezygnować w ich przypadku z popularnej diety mącz­nikowej na rzecz np. świerszczy. Dyskusję na temat niegatywnego wpływu karmówki zawierającej dużą ilość tłuszczu na zdrowie gekona można znaleźć w  tym temacie na forum.

4. Podczas takiej diety należy kontrolować wagę jaszczurki i sprawdzać, czy zwierzę zaczyna systematycznie tracić zbędne zapasy tłuszczu - przede wszystkim te, które zgromadziły się w rejonach brzusznych. Może to potrwać nawet do kilku miesięcy.

Otyłość u gekona lamparciego może być czasem objawem choroby. Zdarzają się dość nieliczne przypadki jaszczurek z problemami metabolicznymi, które potrafią ciągle przybierać na wadze pomimo przyjmowania bardzo skromnych ilości pokarmu. W wyklu­czeniu poważniejszych problemów zdrowotnych u otyłego gekona bardzo pomaga bada­nie krwi.

Choroba znana także jako FLD (ang. fatty liver disease). Jej przyczyny są bardzo różne - są gekony, które są do niej szczególnie predysponowane przez kombinację genów recesywnych, pojawiającą się podobno częściej u odmian albinotycznych. Stłuszczenie wątroby może się też pojawić u gekonów nagminnie karmionych wysokotłuszczowym po­karmem, a także u jaszczurek będących w trakcie drastycznej głodówki. Czynnikiem do­datkowo zwiększającym ryzyko zachorowania może być stres.

Stłuszczenie wątroby polega na odkładaniu się tłuszczu w miąższu wątrobowym. Prowadzi to wówczas do niewłaściwego funkcjonowania tego narządu i w skrajnych przy­padkach kończy się śmiercią zwierzęcia. Rozwój choroby jest stosunkowo długi i może trwać nawet kilka lat.

Jednym z objawów, pozwalających podejrzewać tę chorobę u gekona, jest brzuch wyraźnie wydęty w okolicy wątrobowej, a czasem też zmniejszenie apety­tu i jasne zabar­wienie widocznej przez skórę wątroby. Jednak trudno stwierdzić, czy wątroba jest stłusz­czona, na podstawie samych obserwacji; weterynarz może to ustalić dopiero po wykonan­iu biopsji narządu. Przydatne bywa też zdjęcie rentge­nowskie, pomagające np. wyklu­czyć u samicy niezapłodnione jaja, przy których brzuszek również staje się zaokrąglo­ny.

Stłuszczenie wątroby dobrze jest zacząć leczyć w miarę szybko, by nie dopuścić do poważniejszych uszkodzeń tego narządu. U chorego gekona należy wprowadzić dietę, taką, jak w przypadku otyłości, a także zapewnić mu ruch i zrezygnować zupełnie z tłustej karmówki, nawet z mączników. Jeśli osobnik wydaje się mieć predyspozycje genetyczne, trzeba już zawsze kontrolować jego dietę, by nie dopuścić do rozwoju choroby.

UWAGA: Postępowanie z gekonem chorym na FLD polega na trzymaniu diety, nie na przegładzaniu zwierzęcia. Głodówka dla takiej jaszczurki jest bardzo niewskazana i może spowodować pogorszenie stanu zdrowia. Kiedy zwierzę nie przyjmuje pokarmu, jego organizm mobilizuje i wysyła do krwiobie­gu zapasy tłuszczu zgromadzone w ogonie - a chora wątroba nie nadąża wówczas z metabolizowaniem wszystkiego i znów część odkłada się w jej miąższu.

Dieta z regularnie podawanym, niskotłuszczowym pokarmem pomaga organizmowi wejść w rutynę żywieniową - a wątroba nie jest narażona na przetwarzanie nadwyżek tłuszczu. Efekty pojawiają się jednak dopiero po kilku miesiącach - trzeba też pamiętać o tym, że FLD często nie da się wyleczyć zupełnie; można je tylko zahamować lub zmniejszyć do poziomu, który nie zagraża zdrowiu i życiu gekona.

Jest to choroba spowodowana zaburzeniami metabolizmu cholesterolu. Przyczyną, obok predyspozycji genetycznych, może być również tuczenie gekona zbyt tłustym pokar­mem - jednak powody, dla których jaszczurki zapadają czasem na ksantomatozę, nie zo­stały do końca poznane. Możliwe, że jej przyczyna leży w problemach cukrzycowych, ale nie zostało to potwierdzone.

W organiźmie gekona chorego na ksantomatozę stwierdza się obecność dość spo­rych, czasem owalnych bryłek o białawej barwie, rozmieszczonych w okolicach płuc, wą­troby i ogólnie w rejonie brzusznym. Bryłki te składają się prawie w całości z cholesterolu i niewielkich skupisk limfocytów.

Choroba objawia się poprzez wydęty brzuch, w którym są często widoczne jaśniej­sze plamy zbitej masy cholesterolu. Podejrzewa się ją, kiedy jaszczurka traci apetyt i ścią­ga zapasy tłuszczu z ogona, ale przy tym jej brzuch jest wciąż pękaty. Wiele przypadków koń­czy się, niestety, niezbyt szczęśliwie.

O ksantomatozie nie ma zbyt wielu potwierdzonych informacji. Leczenie ma pole­gać na przymusowym karmieniu jaszczurki karmówką o wysokiej zawartości białka i wita­min, przy możliwie jak naj­mniejszej zawartości tłuszczu. Generalnie jednak najlepszym wyj­ściem jest zapobieganie i stosowanie u gekona odpowiednio zbilansowanej diety.