Pierwsze kroki z gekonem lamparcim
[Gekon w domu i co dalej | Aklimatyzacja | Pokarm i suplementy | Karmienie i dawkowanie suplementów | Zachowanie gekona | Obserwacja gekona | Wylinka]
Czasami przygotowujemy się do zakupu gekona przez długi okres czasu, ale nieraz zdarza się tak, że gekon pojawia się u nas w domu niezapowiedziany - jako prezent, czy niezaplanowany spontaniczny zakup. Wtedy trzeba w krótkim czasie zapewnić mu niezbędne minimum, aby czuł się u nas dobrze i zdrowo się rozwijał.
W kompendium tematowi terrariów, opisie hodowli, czy chorobom są poświecone osobne rozdziały, dlatego nie będę się tutaj rozwodzić nad budową terrarium docelowego, rodzajami karmówki, a skupię się nad informacjami związanymi z zapewnieniem gekonowi wygody w pierwszych dniach jego pobytu u nas oraz podam szereg podstawowych informacji jakie powinien znać początkujący hodowca gekonów lamparcich.
1. Gekon w domu i co dalej
Gdy przywieziemy gekona do domu, jeśli mamy taką możliwość warto go zważyć (świetnie tutaj sprawdzają się elektryczne wagi kuchenne, generalnie regularne ważenie gekona (np. raz w miesiącu) to dobra praktyka, która może nam sporo powiedzieć o jego kondycji i rozwoju). Aby nie stresować gada ważymy go z pojemnikiem, w którym go przywieźliśmy. Po wpuszczeniu gekona do terrarium ważymy pusty pojemnik, dokonujemy odpowiednich obliczeń i już znamy wagę naszego nowego podopiecznego. Warto zapisać sobie wynik i po miesiącu zważyć gekona powtórnie oraz porównać wyniki.
Gekona wpuszczamy delikatnie do przygotowanego terrarium/terrarium przejściowego w którym jest już świeża woda, wapń/sepia oraz jeśli mamy karmówkę, którą można podawać do miseczki np. mączniki to wkładamy tam kilka robaków obtoczonych w witaminach. Karmówka innego rodzaju np. skaczące świerszcze może dodatkowo zestresować i tak już przerażonego gekona, dlatego decyzję, czy ją wpuścić do terrarium należy podjąć obserwując zachowanie gada a jeśli zadecydujemy o wpuszczeniu takiej karmówki warto to zrobić wieczorem kiedy gekony zaczynają być aktywne.
Nieraz warto odczekać z wpuszczeniem do terrarium karmówki z ADHD ;) nawet 1-2 dni, aż gekon trochę ochłonie.
2. Aklimatyzacja
Wiem, że wszyscy jesteśmy ciekawi nowego zwierzaka, jednak teraz należy się uzbroić w cierpliwość. Gekon w tej chwili jest przerażony, znalazł się w nowym miejscu i wszystko go stresuje.
Dlatego należy dać mu kilka dni spokoju na aklimatyzację, na to by poznał terrarium, przyzwyczaił do otaczających go zapachów i nabrał pewności siebie. W tym czasie nie bierzemy go na ręce, ingerencję w terrarium należy ograniczyć do minimum, czyli wymiany wody (każdorazowo myjemy miseczkę), jeśli zjada pokarm - uzupełnienie go, czy posprzątanie odchodów. Wszystko co robimy w terrarium robimy powoli bez gwałtownych ruchów, które mogłyby dodatkowo zestresować gekona.
Nie należy też się dziwić jeśli gekon przez kilka pierwszych dni (czasami taki stan przeciąga się do 1-2 tygodni) nie będzie chciał jeść. Zdrowy dobrze odzywiony gekon potrafi wytrzymać bez jedzenia kilka tygodni a nawet miesięcy (w przypadku dorosłego osobnika). Najprawdopodobniej nadal się aklimatyzuje.
Brak apetytu może nas zaniepokoić po upływie tego okresu oraz, gdy widzimy, że gekon chudnie 'w oczach'. Należy też wziąć pod uwagę fakt, iż gekon może akceptuje jeden rodzaj karmówki a innego nie. Dlatego jeśli próbujemy go karmić np. mało ruchliwymi mącznikami i gekon nie zwraca na nie uwagi warto spróbować podać mu świerszcza, który jest bardziej ruchliwy a tym samym bardziej stymulujący.
PORADY: Gdy gekon się zaaklimatyzuje można powoli zacząć go przyzwyczajać do naszej obecności zapachu. Więcej o oswajaniu w rozdziale: Oswajanie.
3. Pokarm i suplementy
Pozostałe niezbędne rzeczy, które powinniśmy nabyć przed zakupem lub przy kupnie gekona lamparciego:
- Karmówka - o jej rodzajach i walorach odżywczych można przeczytać w dziale Karmówka, na samym początku warto wypróbować kilka rodzajów karmówki, gdyż gekon może by przyzwyczajony do jednego rodzaju a innego nie tknie.
- Witaminy dla gadów z witaminą D3 - witaminy mogą być w postaci sypkiej lub płynu, który dodajemy do wody. Wg mnie na początek lepiej kupić witaminy w proszku (nie każdy gekon jest nauczony pić z miseczki, przez co dostarczana ilość witamin w wodzi mogłaby być niewystarczająca), a dopiero przy ewentualnych problemach ze spożywaniem posypanej karmówki przez gekona należy pomyśleć nad zmianą na te w płynie. Więcej o witaminach i kiedy wybrać witaminy w proszku a kiedy w płynie można przeczytać w rozdziale Witaminy.
- Wapń może być pod postacią specjalnych preparatów dla gadów lub w dużo tańszej wersji jako popularna sepia dla ptaków w kształcie łzy. Więcej w rodziale: Wapń.
UWAGA: decydując się na sepię dla ptaków należy zwrócić uwagę na skład. Naturalna sepia pochodzi od mątw. Należy kupić sepię, na której często jest napisane, że jest pochodzenia naturalnego/ posiada dużą ilość wapnia.
Należy unikać natomiast wszelakich kostek wapniowych również tych w kształcie kolorowych zwierzątek dla ptaków, których skład jest daleki od tego czego potrzebujemy - zwykle zawierają kredę, popiół (!), barwniki i inne świństwa.
4. Karmienie i dawkowanie suplementów
Częstotliwość karmienia
Tutaj zdania są podzielone. Jedni uważają, że gekony powinno się karmić codziennie niezależnie od wieku, inni że nie jest to konieczne. Osobiście uważam, że młode gekony ze względu na większe zapotrzebowanie wynikające z szybkiego wzrostu powinny dostawać jedzenie codziennie i jak najbardziej urozmaicone.
Jeśli chodzi o dorosłe gekony to częstotliwość karmienia można dopasować do ich tuszy. Może to być równie dobrze karmienie codzienne (chudsze osobniki) jak i np. 2 razy w tygodniu w przypadku osobników 'przy kości'. Z doświadczenia wiem, że często nasze chęci a apetyt gekona to dwie różne rzeczy. Jedne gekony zjadają codziennie górę pokarmu a inne raz w tygodniu zjedzą kilka sztuk.
UWAGA: karmówka musi być odpowiedniej wielkości i nie może być większa od głowy gekona!
Dawkowanie suplementów
Najłatwiej dostarczać gekonowi suplementy obtaczając w nich karmówkę. Doskonale sprawdzają się witaminy i wapń (sepia) zmieszane ze sobą w stosunku 1:3 (witaminy : sepia).
W mieszance witamin z wapniem (sepią) należy obtaczać karmówkę nie rzadziej niż 3 razy w tygodniu. Wiecej w rodziale: Podawanie i dawkowanie witamin i wapnia
Jak karmimy
W przypadku karmienia mącznikami dobrze jest nauczyć gekona jedzenia ich z miseczki. Wyeliminujemy w ten sposób problem uciekającej do podłoża karmówki oraz umożliwi nam to kilkudniowe wyjazdy bez obawy o to kto nakarmi gekona, gdyż można mu na okres naszego wyjazdu zostawić odpowiednia ilość karmówki w miseczce (oczywiście z jakimś jedzonkiem dla karmówki).
Inną karmówkę wpuszczamy bezpośrednio do terrarium.
Jeśli mamy jako podłoże ręczniki papierowe a robal nie ma się gdzie schować można też puścić w niedalekiej odległości (nie pod samym nosem - niech się gad wysili) od gekona mącznika tak, aby go widział. Taki chodzący mącznik będzie też stymulował gekona do polowania.
Woda
Wodę regularnie (codziennie, co drugi dzień) wymieniamy na świeżą.
Dodatkowy wapń
Jak było już wspomniane powyżej na osobnym spodku w terrarium powinien znaleźć sie wapń/starta sepia. Gekon w razie większego zapotrzebowania powinien sam je pobierać.
UWAGA:
- Gekony są przystosowane do gromadzenia pożywienia, dlatego nie należy się niepokoić, gdy gekon zrobi sobie kilkudniową (a nawet 1-2 tygodniową) przerwę w jedzeniu. Dopóki takiej głodówce nie towarzyszy szybka utrata wagi oraz podejrzane odchody najprawdopodobniej nasz podopieczny zrobił sobie głodówkę (Wiecej w rozdziale: Głowdówki).
- Jeśli gekon ma zapasy w ogonku nie mamy się o co obawiać zostawiając gekona bez jedzenia przez kilka dni (a nawet dłużej).
- Niewskazane jest karmienie gekona z pęsety czy z ręki. W ten sposób gekon staje się leniwy i przestaje polować na karmówkę, a co za tym idzie przestaje być samodzielny.
- Karmienie z pęsety jest uzasadnione w przypadku gekonów chorych, które osłabione chorobą nie mają apetytu lub siły aby uganiać się za pokarmem.
PORADY:
- Podczas głodówki należy pamiętać o dostarczaniu gekonowi suplementów w inny sposób np. na palcu, z wodą itp.
- Gekony same wiedzą, ile chcą zjeść więc jeśli nie cierpią na otyłość nie należy ich ograniczać. Jeden zje jednorazowo kilkanaście robaków a inny będzie najedzony po 2-3 sztukach. Dlatego dobrze zacząc od jakiejś określonej ilości np 10 mączników, lub 3 swierszczy i zobaczyć, czy gekon coś zostawia, czy zjada wszystko. Potem ewentualnie dokonać korekty ilości podawanego pokarmu.
5. Zachowanie gekona
Gekony to zwierzęta nocne, co oznacza, że w ciągu dnia głównie śpią a uaktywniają się dopiero wieczorem. Lubią spać i wylegiwać się w ciepłych miejscach, dlatego mała aktywność gekona/ospałość nie powinna być dla nas niepokojąca jeśli nie towarzyszą jej inne niepokojące objawy. Dodatkowo część odmian (albinotyczne) unika ostrego światła i może częściej niż pozostałe odmiany preferować ciemniejsze miejsca czyli np. kryjówki. W związku z tym, że gekony uaktywniają się wieczorem wtedy też najlepiej podawać im pokarm.
6. Obserwacja gekona
W pierwszych dniach i tygodniach dokładnie obserwujemy zachowanie gekona, jego odchody (czy nie wzbudzają naszego niepokoju), tego czy pobiera pokarm, wapń oraz czy pije wodę (może się okazać ze nie potrafi pić z miseczki i konieczne jest zraszanie ścianek terrarium, aby gekon mógł zlizywać.
7. Wylinka
Gekony lamparcie cyklicznie przechodzą wylinki (zrzucają skórę). Gekon przed wylinką traci żywe kolory, można powiedzieć że bieleje (wygląda jak obsypany mąką).
Jeśli zauważymy zbliżającą się wylinkę należy podnieść wilgotność w terrarium do około 70%.
W terrarium przejściowym najłatwiej w tym okresie spryskiwać obficie ścianki 2 razy w ciągu dnia lub/i zmoczyć w jednej części ręczniki, które są na podłożu (wilgotność utrzyma się wtedy dłużej).
W większym terrarium można na stałe umieścić pojemnik z zawsze mokrym substratem, w którym to gekony będą przechodzić wylinki. Więcej na ten temat w rozdziale poświęconym budowie Terrarium.
Zrzucana skóra u zdrowego gekona powinna być jasna a gekon powinien ją zjeść. Wylinka u zdrowego gekona może trwać od kilkunastu minut do kilku godzin, dlatego nieraz nie widzimy jak gekon ją przechodzi, zauważamy dopiero jego 'nowe' żywe kolory. Czas potrzebny gekonowi na zrzucenie skóry zależy od różnych czynników np. od wilgotności, gibkości gekona, tego ile ma sił i jaki z niego leń ;)itp.
Warto wiedzieć, że często gekony lamparcie 1-2 dni przed wylinką przestają lub ograniczają ilość spożywanego pokarmu i zaczynają jeść ok 1-2 dnia po wylince.
Okres ten może również cechować się większą ospałością gekona, a niektórzy hodowcy zauważyli, że w tym okresie gekony są bardziej płochliwe i 'wstydliwe'.
Poniżej zdjęcia zrobione podczas wylinki gekona lamparciego:
Wylinka gekona lamparciego. Autor: M. Łabędzka
Gdy wylinka się skończy należy obejrzeć gekona pod kątem ewentualnych pozostałości wylinki. Jeśli jest to możliwe (gekon się nie boi) dobrze jest go wziąć na ręce i dokładnie go oglądnąć oraz przyjrzeć się paluszkom, gdyż zwykle tam najczęściej pozostaje wylinka. Jeśli gekon jest płochliwy próbujemy go dokładnie obejrzeć jak jest w terrarium. Jeśli zauważymy nieściągnięte fragmenty wylinki należy je delikatnie usunąć. O metodach usuwania pozostałości wylinki można przeczytać w rozdziale Problemy z wylinką.
Informacje zebrała i opracowała: Magdalena Łabędzka ("CinnamonGirl")